Welke wetgeving is er omtrent een slagboom?

Aan een slagboom om bijvoorbeeld de toegang tot een camping, vereniging van eigenaren of jachthaven te controleren zitten diverse juridische haken en ogen vast. Onderzoek die eerst alvorens u een slagboom installeert. Zorg er in ieder geval voor dat u geen openbare weg afsluit, de privacywetgeving respecteert en de slagboom veilig functioneert. Vraag bij twijfel deskundig advies aan Portacon, uw specialist in toegangscontrole.

Hierna krijgt u alvast een antwoord op de volgende drie vragen:

• wanneer mag ik met een slagboom een weg afsluiten?
• mag ik kentekens bij de slagboom registreren?
• ben ik aansprakelijk voor (letsel)schade door toedoen van mijn slagboom?

Wanneer mag ik met een slagboom een weg afsluiten?

Dat u eigenaar bent van de grond waarover een weg loopt, wil nog niet zeggen dat u die weg met een slagboom of welk afsluitingsmiddel dan ook (zoals een hek) mag afsluiten. Het doet hierbij ook niet terzake of die weg op het moment dat u de slagboom installeert wel of niet openbaar wordt gebruikt.

Het antwoord op de vraag of u een weg mag afsluiten wordt bepaald door de juridische openbaarheid van de betreffende weg. Artikel 4 van de Wegenwet (die in 1932 in werking trad) bepaalt of een weg in juridische zin openbaar is of niet. Volgens het eerste lid van dit artikel is een weg openbaar, wanneer:

• deze weg gedurende dertig achtereenvolgende jaren vóór inwerkingtreding van deze wet (na 1902) voor iedereen toegankelijk is geweest
• deze weg gedurende tien achtereenvolgende jaren vóór inwerkingtreding van deze wet (na 1922) voor iedereen toegankelijk is geweest en tevens is onderhouden door rijk, provincie, gemeente of waterschap
• de rechthebbende aan deze weg de bestemming van openbare weg heeft gegeven.

Wanneer u krachtens de Wegenwet eigenaar bent van een openbare weg, dan brengt dit de volgende verplichtingen met zich mee:

• u moet alle verkeer over deze weg dulden (artikel 14 Wegenwet)
• u mag de weg niet afsluiten met bijvoorbeeld een slagboom of hek
• u mag geen betaling vragen voor toegang tot die weg
• u bent verplicht om de weg te beheren en onderhouden.

Wilt u een slagboom installeren op de toegangsweg (oprit) naar uw camping, vereniging van eigenaren of jachthaven? Onderzoek dan eerst of deze weg volgens de Wegenwet wel of niet openbaar is. Betrek bij dit onderzoek ook het terrein direct rond de toegangsweg. Ook dat kan volgens de Wegenwet openbaar zijn. Ook een openbaar terrein mag u niet afsluiten met een slagboom om er bijvoorbeeld een afgeschermd parkeerterrein van te maken.

Mag ik kentekens bij de slagboom registreren?

Het kenteken van een auto is indirect te herleiden tot de identiteit van een persoon. Kentekenregistratie kan daarom een behoorlijke impact hebben op iemands privacy. Zo kan de Belastingdienst een kentekenregistratie opvragen om erachter te komen of de berijder van een leaseauto meer of minder privékilometers maakt dan fiscaal is toegestaan. Vanwege de privacygevoeligheid ervan stelt de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) eisen aan kentekenregistratie.

Stel dat u de eigenaar of beheerder van een camping, vereniging van eigenaren of jachthaven bent en een slagboom met kentekenherkenning wilt installeren. Bijvoorbeeld om uw gasten zo snel en gemakkelijk mogelijk door de slagboom te laten. U heeft dan te maken met twee privacygevoelige zaken:

• het filmen van de voertuigen

Dat is nodig om het kenteken van het voertuig in beeld te krijgen.

• een database met kentekens.

Die is nodig om te oordelen of het gefilmde kenteken wel of niet bij u als gastheer bekend is; dat oordeel bepaalt of het voertuig wel of niet door de slagboom mag.

Het filmen van voertuigen bij de slagboom heeft minder juridische haken en ogen dan kentekenregistratie. De enige voorwaarden zijn dat u:

• met behulp van een bordje aangeeft dat passanten worden gefilmd
• een protocol of reglement voor cameratoezicht opstelt.

In het protocol of reglement voor cameratoezicht moet u onder andere vastleggen voor welk doel u de camera’s inzet en welke grenzen en rechten daarbij van toepassing zijn. Gaat het om bewaking van uw terrein tegen inbraak en diefstal, of toezicht op uw personeel tijdens het werk? Zijn de camera’s verborgen of juist goed zichtbaar, hoe wordt men gewaarschuwd en hoe kan men klagen? En hoe kan iemand die u heeft gefilmd een kopie van de beelden krijgen waar hij of zij zichtbaar op staat?

Wanneer u de camera’s bij uw slagboom alleen gebruikt voor toegangscontrole, dan moet u dat doel als zodanig in het protocol of reglement vastleggen. Hiermee beperkt u het gebruik van de camerabeelden voor andere doeleinden en moet u ook voorkomen dat de beelden niet onbedoeld voor andere doelen gebruikt kunnen worden.

Een kentekenregistratie voeren ligt juridisch moeilijker dan cameratoezicht. Een kentekenregistratie is een verwerking van persoonsgegevens die volgens de Wbp alleen is toegestaan wanneer:

• u hiervoor een legitiem doel heeft en
• de registratie absoluut noodzakelijk is om dit doel te bereiken.

Beoordelen wie er door de slagboom van uw park of terrein mag kan op zich een legitiem doel zijn, maar het is de vraag of kentekenregistratie hiervoor het enige beschikbare middel is. Dat andere middelen minder efficiënt of duurder zijn, daar heeft de Wpb geen boodschap aan.

Ben ik aansprakelijk voor (letsel)schade door toedoen van mijn slagboom?

Wanneer iemand gewond raakt of materiële schade oploopt door toedoen van uw slagboom(installatie), dan kunt u hiervoor aansprakelijk worden gesteld. Of die aansprakelijkheid ook daadwerkelijk wordt toegewezen, hangt van diverse omstandigheden af. Aansprakelijkheidswetgeving is complex, zeker daar waar het letselschade betreft.

U bent in principe verantwoordelijk voor de eventuele consequenties als gevolg van een niet goed functionerende slagboom(installatie). Denk hierbij aan een boom die naar beneden gaat terwijl er een voertuig of persoon onder staat. Wanneer de boom hier niet tegen beveiligd is, kan dit (letsel)schade aan personen of voertuigen veroorzaken. In een eventuele rechtszaak zal dan vooral worden onderzocht of:

• u de gevolgen van de onveilige werking van de slagboom redelijkerwijs had kunnen voorkomen, gelet op de in de markt beschikbare veiligheidsvoorzieningen
• in hoeverre de ontstane (letsel)schade een direct gevolg van het disfunctioneren van de slagboom is.

Om onaangename verrassingen en claims te voorkomen, is het belangrijk om alle mogelijke risico’s van uw slagboominstallatie te inventariseren en daarna te voorkomen of beperken. Denk hierbij niet alleen aan technische veiligheidsvoorzieningen, maar ook aan zichtbaarheid en waarschuwingen. Is uw slagboom ook goed zichtbaar in het donker of bij een laag staande zon?

U kunt aan de inhoud van dit artikel geen rechten ontlenen. Vraag bij twijfels over de juridische houdbaarheid van uw slagboom(installatie) advies aan een terzake juridisch deskundige. Voor de technische kant van slagboominstallaties kunt u terecht bij Portacon, uw specialist in toegangscontrole, toegangsautomatisering en toegangsbeveiliging.

ASSORTIMENT & PRIJZEN »